پروستات چیست؟

پروستات

پروستات از قسمتهای تشکیل دهنده ی دستگاه تولید مثل مرد می باشد. تقریباً به اندازه یک گردو می باشد. جای آن در زیر مثانه (کیسه ای که وظیفه جمع آوری ادرار دارد) و جلوی راست روده (بخش انتهای روده بزرگ که به مقعد وصل می شود) می باشد. پس پروستات از بیرون بدن نه دیده می شود و نه قابل لمس است.
پروستات دور مجرا را دقیقا در زیر مثانه در برگرفته میشود و بقولی دیگر مجرا از بین پروستات می گذرد و در موقع تخلیه ادراراز مثانه اول ادرار وارد این بخش مجرا می شود و بعد از آن ادرار وارد مجرای آلت می شود و خارج میشود.

کار اصلی غده پروستات تولید مایع شیری رنگ یا همان مایع منی می باشد که اسپرم را حمل می کند.

در هنگام انزال عضلات پروستات را می فشارند و سبب خروج مایع از آن به درون مجرا می شود و همزمان اسپرم تولید شده بوسیله ی بیضه ها به آن اضافه می شود و از مجرا خارج می گردد.

مشکلات غده پروستات

پروستات غده ای است که تنها در جنس مرد وجود دارد بیماریهای آن بسیار شایع است.

این غده در سنین مختلف دچار بیماریهای متفاوتی می شود. مثلاً پروستاتیت که التهاب پروستات میباشد که در بین سنین جوانان شایع میباشد و هشت درصد مراجعین به متخصصین ارولوژی و یک درصد مراجعین به مراکز بهداشتی درمانی دچار به این بیماری می باشند. بیماری های بزرگی خوش خیم پروستات و سرطان پروستات دو نوع بیماری میباشند که شیوع آن در اشخاص مسن تر می باشد. در این بین پروستاتیت و بزرگی خوش خیم پروستات بیمار را بیشتر دچار علائم بالینی می کنند و این سبب مراجعه به پزشک می شود درشرایطی که سرطان پروستات می تواند هیچ علامتی نداشته باشد و در بررسی غربالگری بوسیله ی پزشک تشخیص داده شود.

انواع بیماریهای پروستات

پروستاتیت

پروستاتیت التهاب پروستات می باشد. مهم ترین مشکل دستگاه ادراری در مردان جوانتر از 50 سال می باشد.

انواع پروستاتیت:

1- پروستاتیت حاد عفونی
2- پروستاتیت مزمن عفونی
3- پروستاتیت مزمن غیرعفونی
پروستاتیت حاد عفونی بیماری بسیار مهم و جدی است که به سبب عفونت پروستات ایجاد می شود. مهمترین دلیل آن میکروبهای روده است و از راه مجرا به پروستات منتقل می شود.

افراد مستعد بیماری پروستاتیت

• عفونتهای مقاربتی
  داشتن سوند ادراری
  رابطه جنسی نامتعارف
  ضعف سیستم ایمنی بدن
  عفونت ادراری

علائم حاد پروستاتیت

• تهوع و استفراغ
  تکرر ادرار
  تب و لرز
  انزال دردناک
  سوزش ادرار
  درد در ناحیه تناسلی، کشاله ران، تحتانی شکم و تحتانی پشت
  احساس فوریت در ادرار کردن
  جریان ادرار ضعیف
  گاهی احتباس ادرار
  درد بدن

تشخیص پروستاتیت حاد

تشخیص پروستاتیت حاد از روی علائم بالینی، معاینه و بررسی های آزمایشگاهی و رادیولوژیک است.

درمان این بیماری با آنتی بیوتیک میباشد و طول دوره درمان 6-4 هفته می باشد. در موارد شدید که حال عمومی بیمار وخیم است بایستی در بیمارستان بستری گردد و آنتی بیوتیک تزریقی و سرم دریافت کنند ادامه درمان با آنتی بیوتیک خوراکی می باشد.

پروستاتیت مزمن عفونی

پروستاتیت مزمن بیماری رایجی است و حدود ده درصد مردان در طول زندگی دچار آن می شوند. میزان بیماری آن از نوع حاد کمتر است. این اشخاص بیشتر به دلیل عفونت های عود کننده ادراری مراجعه نمایند. این بیماران تب ندارند.و بیشتر علائم بشکل سوزش ادرار،فوریت ادرار،تکرر ادرار،شب بیداری برای ادرار کردن ،انزال دردناک، درد پشت و درد میاندوراه می باشد.

درمان پروستاتیت

درمان این بیماران با استفاده از آنتی بیوتیک مناسب به مدت ۴-۶ هفته می باشد. زمانی احتیاج است مدت طولانی تری دارو بگیرند. علاوه برآن استفاده از داروهای شل کننده پروستات (آلفا بلاکرها) در کم کردن علائم کمک میکند.

پروستاتیت مزمن غیرعفونی

اسم دیگر آن سندرم درد لگنی مزمن میباشد رایج ترین نوع پروستاتیت می باشد. در این نوع بیماری، بیمار دارای علائم پروستاتیت مزمن می باشد ولی در آزمایش ادرار و ترشحات پروستات میکروب یافت نمی شود. عامل آن مجموعه ای از علل هورمونی، التهابی، ایمنولوژیک و عصبی می باشد. استرسهای روحی شانس ابتلا را افزایش می دهند.
درمان این بیماران مشکل است و پزشک ممکن است از داروهای شل کننده عضلات پروستات، ضد التهابی و شل کننده عضلانی استفاده نماید.

بزرگی خوش خیم پروستات

پروستات در دو دوره سنی بزرگ می شود. دوره اول در زمان بلوغ است که سایز آن دو برابر می شود و دوره دوم از حدود سن 25 سال شروع می شود و در همه ی طول زندگی شخص ادامه دارد بزرگی خوش خیم پروستات در این دوره دوم رشد رخ می دهد. ولی بندرت سبب علائم در قبل از 40 سالگی می شود . حدود نیمی از مردان بین ۵۱-۶۰ سال و ۹۰ درصد مردان مسن تر از ۸۰ سال مبتلا به این بیماری می باشند.

افراد مستعد بزرگی پروستات

• عدم فعالیت بدنی
  سابقه فامیلی این بیماری
  افراد بالای ۴۰ سال
  چاقی ،بیماری قلبی و دیابت
  با بزرگ شدن پروستات مجرا را در این بخش می فشارد و سبب تنگ شدن آن برای عبور ادرار می شود

علائم بیماری تنگ شدن مجرای ادرار توسط بزرگی پروستات

• تاخیر در شروع جریان ادرار
  نیاز به ادرار کردن در زمان خواب
  جریان ادرار ضعیف
  تکرر ادرار
  زور زدن در هنگام ادرار کردن
  درد حین ادرار کردن
  قطع و وصل شدن ادرار
  درد هنگام انزال
  زمانی شخص نمی داند که دچار انسداد ادراری میباشد تا هنگامی که دچار احتباس می شود.

بنابراین توصیه می شود مردان پیگیری مستمر برای این بیماری داشته باشند. در شخصی که دچار انسداد ادراری ناشی از بزرگی خوش خیم پروستات می شود. مثانه برای خروج ادرار مجبور میباشد زور بزند لذا بعد از مدتی خود مثانه هم بیمار می شود و در موارد شدید سبب می شود شخص از درمانهای داروئی و یا جراحی نتیجه نگیرد. تشخیص این بیماری بوسیله ی شرح حال، معاینه بالینی، تستهای آزمایشگاهی (برای رد علل دیگر) و رادیولوژی می باشد. سیستوسکوپی (مشاهده اندوسکوپیک مجرا و پروستات و مثانه) برای رد علل دیگر و انتخاب نوع جراحی انجام می گیرد.
تمام بیماران احتیاج به درمان ندارند و عده ای فقط لازم میباشد زیر نظر باشند تا در صورت نیاز درمان انجام گیرد. درمان نخست داروئی می باشد، هیچ درمان داروئی قطعی که اندازه پروستات را به اولیه برگرداند وجود ندارد و داروها سبب تسکین علائم و بهبود جریان ادرار می گردند.

داروهای بزرگی خوش خیم پروستات

بیشترین داروهائی که استفاده می شوند شل کننده های عضلات صاف پروستات (آلفا بلاکرها) می باشند. دسته دوم داروئی مهارکننده های گیرنده های هورمون مردانه می باشند که سبب کاهش 20 درصد در حجم پروستات می شوند. البته پس از قطع این داروها مجدداً پروستات به حجم اولیه برمی گردد.

درصورتی که بزرگی خوش خیم پروستات جدی گرفته نشود، فرد دچار عوارض آن می شود که عبارتند از:

• نارسائی کلیه ها (به علت برگشت ادرار از مثانه به حالبها)
• سنگ مثانه
  بیماری شدید مثانه
  خونریزی ادراری
  عفونت ادراری
  موارد توصیه به جراحی پروستات
  دچار عوارض شده است.
  بیمار علیرغم درمان داروئی احساس ناراحتی می کند.
  روشهای گوناگونی برای جراحی پروستات وجود دارد. البته لازم به ذکر میباشد که برای هر بیماری شاید یک روش خاص ترجیح داده شود. جراحی باز پروستات برای پروستاتهای بسیار بزرگ بکار می رود. روش دیگر روش تراش اندوسکوپیک پروستات از راه مجرا است که شکاف جراحی ندارد و برای پروستاتهای کوچکتر بکار می رود. البته روشهای متعدد دیگرمانند لیزر و … نیز معرفی شده است که تاکنون نتوانسته اند جایگزین دو روش فوق گردند.